Stowarzyszenie Thunder Independent - ul. Józefa Szanajcy 18A lok. 4, 03-481 Warszawa - Polska

Odsłonięcie kamienia w miejscowości Guźnia

12.04.2022. Kolejne odsłonięcie tablicy pamiątkowej, tym razem w miejscowości Guźna pod Łowiczem. Thunder Independent w towarzystwie zaprzyjaźnionych ekip z Neutrinos Poland i Fundacji Sprzymierzeni z GROM wraz z mieszkańcami, lokalnymi władzami, strażakami z Ochotniczej Straży Pożarnej i uczniami lokalnej szkoły.

Tablica została odsłonięta w  okolicach placówki odbiorczej Armii Krajowej „Łąka”, która to była miejscem zrzutu VIII grupy Cichociemnych.   

Przelot i zrzut zrealizowane w nocy z 8 na 9 kwietnia 1942 roku w ramach operacji lotniczej CRAVAT. Miejsce wykonania zrzutu – placówka ŁĄKA, znajdująca się w okolicy wsi Guźnia, a dokładnie na tzw. Drzewicu tj. polach należących do Guźni i Mystkowic, położonych około 10 km na południowy-zachód od Łowicza.

Na placówce podjęci zostali przez lokalny oddział Armii Krajowej n/w Cichociemni Spadochroniarze AK:

  • płk. Boryczka Adam, ps.Brona
  • mjr sap. Cetys Teodor, ps. Wiking
  • mjr Mich Stefan, ps. Jeż
  • kpt. dypl. Kożuchowski Henryk, ps. Hora
  • kpt. Romaszkan Roman, ps.Tatar
  • por. Zawadzki Alfred, ps.Kos

Odlot VIII ekipy skoczków spadochronowych nastąpił 8 kwietnia z lotniska RAF samolotem Halifax L-9618 „W” ze 138 Dywizjonu. o godzinie 19.35. Załogę Liberatora stanowili: dowódca operacji: F/O Mariusz Wodzicki, pilot F/S Julian Pieniążek, pilot F/S Stanisław Kłosowski, radiotelegrafista P/O Ignacy Bator, mechanik pokładowy Sgt. Czesław Kozłowski, strzelec Sgt. Zdzisław Nowiński, despatcher F/S Tadeusz Madejski.

Zrzut, a w zasadzie pierwszy nalot nad zrzutowisko wykonany został o godzinie 01.20. Samolot zrzucił skoczków oraz jedną paczkę w pierwszym nalocie na placówkę odbiorczą po jej uprzednim oświetleniu przez żołnierzy zabezpieczenia na ziemi. Cztery pozostałe zasobniki miały zostać zrzucone w drugim nalocie, jednak placówka odbiorcza wygasiła zbyt szybko światła sygnalizacyjne.

W drodze powrotnej samolot w rejonie Szczecina trafił pod silny ostrzał artylerii przeciwlotniczej, niemniej jednak zdołał dolecieć do Anglii i wylądować na lotnisku Tempsford o godzinie 05.15, po locie, który trwał 12 godzin i 15 minut.

Zrzut na placówkę Łąka był ostatnim w pierwszym z czterech w próbnym sezonie operacyjnym.

płk. Boryczka Adam, ps.Brona (1913–1988)

Urodzony w Wierzchosławicach pod Tarnowem. We wrześniu 1939 roku ochotniczo wstąpił w szeregi 16. Pułku Piechoty. Brał udział w ciężkich walkach odwrotowych. Po klęsce Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie otrzymał przydział do 4. Brygady Kadrowej Strzelców, przemianowanej następnie na Samodzielną Brygadę Spadochronową.

Zgłosił się do służby w kraju i odbył przeszkolenie. W ramach operacji lotniczej „Cravat” został przerzucony do okupowanej Polski.

Po okresie aklimatyzacji do otrzymał przydział do V Odcinka „Wachlarza”. Dowodził patrolem, a następnie ośrodkiem dywersyjnym. Brał udział w akcjach bojowych polegających prowadzeniu działań dywersyjnych na niemieckie kolejowe transporty wojskowe jadące na wschód.

W 1943 roku objął obowiązki dowódcy Komendy Dywersji  Okręgu AK Okręgu Wilno. Latem 1943 roku podczas próby aresztowania przez wileńskie gestapo został ciężko ranny, jednak zdołał zbiec. Zorganizował Oddział Partyzanckiego „Brony” i został jego dowódcą. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Wilna przejął dowództwo 6. Wileńskiej Brygady AK. W sierpniu 1944 roku zwolnił podległych mu żołnierzy AK z przysięgi. Nie zrezygnował z działalności konspiracyjnej, uczestniczył w pracach likwidacyjnych Okręgu AK Wilno. Latem 1945 roku na rozkaz przełożonych przedostał się do centralnej Polski. W 1954 roku został zatrzymany podczas próby przekroczenia granicy. Przeszedł brutalne śledztwo. Otrzymał karę śmierci, zamienioną następnie na dożywotnie więzienie.

Przebywał w jednej celi m.in. z dowódcą SS i policji na dystrykt Warszawa Paulem Otto Geiblem. 27 listopada 1967 roku decyzją Rady Państwa został warunkowo zwolniony.

Był ostatnim żołnierzem Armii Krajowej więzionym w PRL z przyczyn politycznych.

mjr sap. Cetys Teodor, ps. Wiking (1908–1993)

Urodzony się w Warszawie. W 1929 roku wstąpił do wojska. Ukończył Szkołę Podchorążych Inżynierii w Warszawie. Po uzyskaniu stopnia podporucznika służył w 3. Pułku Saperów Wileńskich. Podczas kampanii wrześniowej dowodził kompanią w 29. Batalionie Saperów. Po drugiej bitwie pod Tomaszowem Lubelskim dostał się do niewoli, jednak zdołał zbiec. W listopadzie 1939 roku zameldował się we Francji. W czerwcu 1940 roku został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Zgłosił się do służby w kraju.

Po przerzucie do okupowanej Polski otrzymał przydział do Okręgu AK Wilno. Został szefem Oddziału III Sztabu Okręgu. W czerwcu 1944 roku objął stanowisko szefa sztabu oddziałów polowych połączonych Okręgów Wileńskiego i Nowogrodzkiego. Tę funkcję pełnił w czasie uderzenia oddziałów AK na Wilno w lipcu 1944 r. w ramach operacji „Ostra Brama”, za co został odznaczony Srebrnym Orderem Virtuti Militari. Wkrótce potem – wraz ze swym dowódcą płk. Aleksandrem Krzyżanowskim „Wilkiem” rozbrojony i aresztowany. Zwolniony pod koniec lipca 1948 r. przybył do punktu repatriacyjnego na Podlasiu, gdzie zataił swoją wojskową przeszłość.

Od października 1948 r. pracował w budownictwie przemysłowym w Polsce, uzupełniając wykształcenie saperskie i uzyskując dyplom inżyniera na Politechnice Warszawskiej w 1952 r.

W 1961 r. objął stanowisko dyrektora przedsiębiorstwa budownictwa przemysłowego „Stalbet”, a w styczniu 1964 r. stanowisko naczelnego inżyniera generalnego wykonawstwa budowy Zakładów Azotowych w Puławach.

Pochowany na Powązkach.

mjr Mich Stefan, ps. Jeż (1913–1969)

Urodził się we wsi Blizocin. Świadectwo dojrzałości uzyskał w chełmskim Korpusie Kadetów.

W latach 1933-1935 uczył się w toruńskiej Szkole Podchorążych Artylerii. Jako żołnierz 1. Pułku Artylerii Motorowej. Brał udział w kampanii wrześniowej a następnie przez Węgry przedostał się do Francji. W czerwcu 1940 roku przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie ukończył kurs Wyższej Szkoły Wojskowej. Zgłosił się do służby w kraju. Po odbyciu przeszkolenia dywersyjnego w kwietniu 1942 roku został przerzucony do okupowanej Polski.

Po aklimatyzacji rozpoczął służbę w sztabie Oddziału III Komendy Obszaru Warszawa Armii Krajowej. W 1944 roku posiadał stopień majora.

W powstaniu warszawskim dowodził kompanią ochrony sztabu „Koszta”. Uczestniczył w planowaniu i wykonaniu zakończonych sukcesem ataków na gmachy PAST-y oraz Komendy Policji przy Krakowskim Przedmieściu. 9 września zastąpił ciężko rannego majora Gustawa Billewicza „Sosnę” na stanowisku dowódcy zgrupowania „Sosna”. Po upadku powstania trafił do obozu jenieckiego w Niemczech. W kwietniu 1945 roku uwolnili go alianci. Wstąpił w szeregi 1. Dywizji Pancernej Polskich Sił Zbrojnych. 1949 roku wyemigrował do Argentyny.

W 1962 roku zdecydował się na przyjazd do Polski i zamieszkał w Warszawie, gdzie pracował jako starszy inspektor w Towarzystwie Ubezpieczeń i Reasekuracji „Warta”.

W 1964 wstąpił do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację.

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

kpt. dypl. Kożuchowski Henryk, ps. Hora (1911–1943)

Urodzony w Warszawie. Ukończył w Szkołę Podchorążych Artylerii w Toruniu. W 1936 roku otrzymał awans do stopnia porucznika. W 1939 roku ukończył kurs Wyższej Szkoły Wojennej i otrzymał przydział do 21. Dywizji Piechoty Górskiej w Bielsku-Białej. 16 września dostał się do niewoli, po kilkukrotnych ucieczkach dotarł do Warszawy, a następnie przeszedł na Łotwę. Zdołał przedostać się do Francji i wstąpił Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Służył w 2. Pułku Artylerii Lekkiej 2 Dywizji Strzelców Pieszych. W czerwcu 1940 roku dostał się do niewoli w rejonie granicy ze Szwajcarią. Zdołał zbiec i po wielu perturbacjach we wrześniu 1940 roku zameldował się w Wielkiej Brytanii.

Był oficerem 7. Brygady Kadrowej Strzelców, a następnie 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej. Zgłosił się do służby w kraju.

W nocy z 8 na 9 kwietnia 1942 roku w ramach operacji lotniczej „Cravat” został przerzucony do okupowanej Polski. Po aklimatyzacji do życia w warunkach okupacji odbytej w Warszawie otrzymał przydział na stanowisko szefa Oddziału III Komendy Sztabu Okręgu Łódź AK.

Na początku grudnia 1942 roku został aresztowany w Łodzi przez gestapo. W czerwce 1943 roku zbiegł z więzienia. Kontrwywiad AK uznał, że kapitan Kożuchowski współpracuje z Niemcami, a ucieczka została sfingowana.

Wyrokiem Wojskowego Sądu Specjalnego Okręgu Łódź AK otrzymał karę śmierci. Wyrok wykonano w lipcu 1943 roku.

Po wielu latach okazało się, że kapitan Kożuchowski był niewinny. 19 stycznia 1980 roku został zrehabilitowany i uwolniony z zarzutów przez Komisję Rehabilitacyjną pod przewodnictwem pułkownika Kazimierza Iranka-Osmeckiego.

kpt. Romaszkan Roman, ps.Tatar (1910–1956)

Urodzony we Lwowie. Z pochodzenia był Ormianinem. Podczas kampanii wrześniowej walczył w szeregach 6. Pułku Artylerii Lekkiej a 21 września dostał się do niewoli niemieckiej. Po ucieczce dotarł do Krakowa, a następnie udał się do Francji. Na początku 1940 roku zameldował się w kraju nad Sekwaną, gdzie otrzymał przydział do 4. Pułku Artylerii Lekkiej 4. Dywizji Piechoty. Po klęsce Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Służył w 4. Brygadzie Kadrowej Strzelców, przemianowanej następnie na 1. Samodzielną Brygadę Spadochronową.

Zgłosił się do służby w kraju i został przerzucony do okupowanej Polski.

Po aklimatyzacji do życia w warunkach okupacji odbytej w Warszawie otrzymał przydział na stanowisko dowódcy patrolu dywersyjnego V Odcinka „Wachlarza”. Do jego obowiązków należało m.in. prowadzenie szkoleń dla żołnierzy i organizowanie struktur organizacji. Po rozwiązaniu „Wachlarza” skierowano go do Kedywu Okręgu Kielce AK. Był kwatermistrzem Zgrupowania Jana Piwnika „Ponurego”. Jesienią 1943 roku został przeniesiony do Centrali Zaopatrzenia Terenu „Start I” (baza wołyńska w Warszawie). Równolegle objął stanowisko instruktora wyszkolenia w Powstańczych Oddziałach Specjalnych „Jerzyki”. Pod koniec 1943 roku wziął udział w nieudanej próbie przedostania się „Jerzyków” na Wołyń.

W czerwcu 1944 roku został oficerem łącznikowym 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK. Po rozbrojeniu oddziału przez Sowietów uniknął niewoli i ruszył w stronę walczącej Warszawy, jednak nie zdołał się przedostać przez kordon wojsk Armii Czerwonej. 26 grudnia 1944 roku na Pradze został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Przeszedł brutalne śledztwo. Otrzymał wyrok sześciu lat więzienia. Po tzw. amnestii został zwolniony i wyjechał do Bielska-Białej, gdzie do 1949 roku pracował w miejscowym oddziale Banku Gospodarstwa Krajowego.

Szykanowany przez komunistyczne służby zmieniał wielokrotnie pracę, wielokrotnie.

14 lutego 1956 roku zginął w wypadku potrącony przez przejeżdżający samochód ciężarowy.

Pochowany na cmentarzu w Bielsku-Białej.

por. Zawadzki Alfred, ps.Kos (1912-1942)

Urodzony w Petersburgu. W 1932 roku zdał rozpoczął służbę wojskową. W 1936 roku uzyskał stopień podporucznika i otrzymał przydział na stanowisko dowódcy baterii w 1. Pułku Artylerii Motorowej w Stryju. Podczas kampanii wrześniowej walczył w szeregach macierzystej jednostki w składzie 10 Brygady Kawalerii Pancernej. Przeszedł cały szlak bojowy 10. Brygady, od bitwy pod Jordanowem do obrony Lwowa. Za kampanię wrześniową otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari.

Po ucieczce z obozu internowania na Węgrzech przedostał się do Francji i wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Służył w kilku jednostkach artylerii. W czerwcu 1940 roku został ewakuowany do Wielkiej Brytanii.

Zgłosił się do służby w kraju i przeszedł szkolenie w zakresie dywersji. Po przerzucie do okupowanej Polski otrzymał przydział do Oddziału III Komendy Okręgu Śląsk Armii Krajowej.

W grudniu 1942 roku został aresztowany przez Gestapo na dworcu kolejowym w Piotrowicach. Przewieziono go do siedziby Gestapo w Cieszynie, gdzie został zamordowany.

Cichociemni – ludzie w skromności swojej niedefiniowalni. Nigdy nie obnoszący się z zasługami, wynikami, oznakami statusu, czy symboliką. Zawsze i nade wszystko rzetelnie i sumiennie wykonujący obowiązki przysięgi złożone wobec Ojczyzny , do końca…

Chwała Bohaterom.